اثرات زیان‌آور تحریم‌های غیر قانونی دارو بر سلامت ایرانیان
کمپینی با هدف «حداکثر فشار علیه ایران» که استارت آن از اردیبهشت ماه امسال خورده است اگرچه به ظاهر اقتصاد ایران و دولت را نشانه گرفته، اما در عمل بر همه ابعاد زندگی ایرانیان از جمله بخش سلامت آنها تاثیرگذار بوده است. دولت ترامپ اگرچه مدعی است که واردات دارو به ایران را در لیست تحریم ها قرار نداده است، اما عملا با بستن راه های ارتباطی و قرار دادن بانک های ایرانی در لیست سیاه، واردات تجهیزات پزشکی و دارو را به کشور مشکل کرده است. هرچند بر اساس آمارها در حال حاضر حدود ۹۵ درصد از داروها
در داخل تولید می شوند اما ۵۰ درصد مواد اولیه این تولیدات، وارداتی است و این مساله تهیه دارو را با چالش رو به رو می کند. در این شرایط اگرچه ادعاهایی مبنی بر ایجاد مسیر واردات دارو مطرح شده است، اما این اظهارات در حد حرف بوده و تا کنون عملیاتی نشده است. چند هفته پیش رئيس کل سازمان نظام پزشکی در نامه‌ای خطاب به دبیر کل سازمان ملل متحد تحریم‌های اقتصادی غیر قانونی ایالات متحده و محدود شدن تجارت بین‌المللی را بر دسترسی ایرانیان به خدمات بهداشت و درمان، دارو و ملزومات پزشکی تأثیر گذار عنوان کرد و خواستار لغو تحریم‌هاي دارو و ملزومات خدمات درمانی شد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دولت، دسترسی به خدمات پزشکی، جزء حقوق بنیادین بشری است و همه افراد باید از آن بهره‌مند شوند و تمامی کشورها ملزم به محترم شمردن و صیانت از این حق و تلاش برای تحقق آن برای همه افراد هستند. بررسی ها نشان می دهد تحریم‌های غیر قانونی آمریکا در حال حاضر بر دسترسی به خدمات بهداشت و درمان، دارو و ملزومات پزشکی تاثیر گذاشته است و این وضعیت بر شرکت های واردکننده داخلی نیز تاثیرات زیادی گذاشته است. پیش از این در یکی دو ماه گذشته دادگاه لاهه نیز با صدور حکمی، اقدام آمریکا مبنی بر تحریم دارو و موادغذایی را محکوم کرده بود.
عیارسنجی کشورهای مدعی حقوق بشر
هرچند ادعاهایی در خصوص ایجاد مسیرهای مالی برای تامین دارو و مواد غذایی مورد نیاز مردم ایران از سوی کشورهای مدعی حقوق بشر مطرح شده است اما به گفته سخنگوی سازمان غذا و دارو تا کنون محقق نشده و این اظهارات در حد حرف بوده است.
کیانوش جهانپور، سخنگوی سازمان غذا و دارو درباره اظهارات اخیر سفیر سوئیس مبنی بر ایجاد مسیرهای مالی برای تامین دارو و مواد غذایی مورد نیاز مردم ایران گفت: هر کشوری که موازین بین المللی را رعایت کند و موازین حقوق بشری برای او اهمیت داشته باشد، قطعا در مسیر ایجاد کانال ویژه برای مراودات مالی جهت تامین دارو و غذا برای ایرانیان حرکت خواهد کرد، اما تاکنون این اتفاق نیفتاده است.
جهانپور اظهار داشت: این یک آزمون برای کشورها و دولت های مختلف است و ما نیز منتظریم ببینیم کشورهای دیگر چگونه این آزمون را پشت سر می گذارند و کدام یک برای ایجاد این مسیر مالی پیش قدم می شود و آن را اجرایی می کند.
تحریم دارو مغایر حقوق بشر
کامبیز نوروزی، حقوقدان با بیان اینکه تحریم واردات دارو از سوی آمریکا اقدامی مغایر با حقوق بشر و اعلام جنگ با کشورمان است گفت: هرچند آمریکا هدف از تحریم ها را دولت ایران اعلام کرده اما آنچه واضح است این است که تحریم ها مردم را نشانه گرفته است. وی افزود: تحریم ایالات متحده علیه ایران به خصوص در مورد دارو و تجهیزات پزشکی، سلامت جسمی و حتی روانی مردم را به خطر می اندازد و این اقدام محکوم است.
ادریس جزایری گزارشگر ویژه سازمان ملل درخصوص تاثیرات تحریم‌های یک‌جانبه بر بهره‌مندی از حقوق بشر که به تازگی گزارش خود در این زمینه را به مجمع عمومی سازمان ملل ارئه داده است، نسبت به تاثیرات منفی تحریم‌های یک‌جانبه بر بهره‌مندی افراد از حقوق بشر در سوریه، ایران، ونزوئلا، غزه و زیمبابوه ابراز نگرانی کرد.
وی تاکید کرد: تحریم‌های یک‌جانبه‌ای که مردم بی‌گناه را از غذا و دارو محروم می‌کند، باید هرچه فوری پایان یابد.
بنا بر گزارش پایگاه اینترنتی سازمان ملل، جزایری ادامه داد: تحریم‌های یک‌جانبه که هرگونه تراکنش مالی را محدود می‌کند و یا هدفش جلوگیری از تعامل تجاری کشورهای سوم با یک کشور است، غیرقانونی و غیر اخلاقی هستند به‌ویژه زمانی که حقوق بشر شهروندان کشور تحریم شده را هدف قرار می‌دهند.
این گزارشگر سازمان ملل تصریح کرد: اختلافات میان کشورهای عضو باید از طریق راه‌های صلح‌آمیز آن گونه که در منشور سازمان ملل مورد تاکید قرار گرفته، حل‌وفصل شود و در عین حال، از اینکه مردم بی‌گناه هدف تنبیهات دسته جمعی قرار گیرند، پرهیز شود.
وی با تاکید بر اینکه حقوق بین‌الملل خواهان دسترسی آزاد و بی قید و شرط انسان‌ها به کالا‌های بشردوستانه است، گفت: دیوان بین‌المللی دادگستری به تازگی در حکم اولیه خود بر الزام کشورها برای تضمین موثر استثنائات بشردوستانه در رژیم تحریم‌هایشان، شامل تجهیزات ایمنی حمل و نقل هوایی تاکید کرده است.
ادریس جزایری در اینجا به حکم دیوان بین‌المللی دادگستری مورخ ۱۱ مهرماه در رابطه با پرونده شکایت ایران از آمریکا به دلیل وضع تحریم علیه کشورمان اشاره دارد که طی آن، از آمریکا خواست تا تحریم‌هایی را که تامین کالا‌های بشردوستانه را برای ایرانی‌ها با مشکل مواجه می‌کند، شامل دارو، تجهیزات کشاورزی و خدمات و قطعات هواپیمایی لغو کند.
دادگاه لاهه تاکید کرد که تحریم‌های آمریکا منجر به بروز خسارات جبران ناپذیر برای مردم ایران خواهد شد؛ بنابراین واشنگتن باید کانال‌های صادرات کالا‌های بشردوستانه شامل تامین دارو و تجهیزات درمانی، تجهیزات کشاورزی و خدمات و قطعات حمل و نقل هوایی را به ایران تضمین کند.
گزارشگر ویژه سازمان ملل که روز چهارشنبه گذشته درخصوص تاثیرات تحریم‌ها بر بهره‌مندی از حقوق بشر در یک کنفرانس خبری سخن می‌گفت، همچنین نسبت به تحریم‌های آمریکا علیه ایران که اوایل نوامبر (ماه آینده میلادی) اعمال می‌شود ابراز نگرانی و بیان کرد: مقامات واشنگتن می‌گویند که این قرار است سخت‌ترین تحریم‌ها باشد. در اینجا باید این سوال را مطرح کرد که آیا توجه داشته‌اید مردم بهای آن را پرداخت خواهند کرد.
وی افزود: درخصوص ایران، من پیشنهاد می‌دهم که خیلی سریع وارد گفتگو‌هایی با مقامات مربوطه شویم تا استثنا‌هایی در نظر گرفته شود که مردم ایران بهای اختلاف میان دولت این کشور و دولت اعمال کننده تحریم (آمریکا) را ندهند.
ادریس جزایری همچنین گفت: اگر کاری انجام ندهیم به این معنی است که در حال چشم‌پوشی از مفهوم تنبیه دسته جمعی هستیم که در قوانین بین‌المللی پذیرفته شده نیست و غیرقانونی تلقی می‌شود. آیا منطقی است که چنین وضعیتی را بپذیریم؟ پاسخ من خیر است.
وی ادامه داد: ما باید یک موضع قوی برای پیروی کشورهای عضو از کنوانسیون ژنو اتخاذ کنیم. باید از ایجاد شرایطی که رنج را برای مردم ایران، سوریه، زیمباوه، غزه، ونزوئلا و … به همرا دارد، پرهیز کرد.
گزارشگر ویژه سازمان ملل خاطرنشان کرد: تناقض در اینجا این است تمامی این اقدامات علیه این مردم به بهانه دفاع از آنها در برابر نقض حقوق بشر توسط دولت‌هایشان انجام می‌شود. البته که دولت‌ها باید بهره‌مندی مردم خود از حقوق بشر را تضمین کنند، اما کشوری که علیه یک کشور دیگر تحریم وضع می‌کند به گونه‌ای که مردم بی‌گناه آن را هدف قرار می‌دهد، باید برای کاری که انجام داده مسئول دانسته شود.
وی تاکید کرد: افرادی که تحت حملات اقتصادی قرار دارند، به همان اندازه کسانی که هدف حملات نظامی هستند به محافظت نیاز دارند. من از جامعه بین‌الملل می‌خواهم که تحمیل رنج برای انسان‌های بی‌گناه را غیرقانونی و از نظر اخلاقی تنفرآمیز بداند و به تدوین یک اعلامیه جهانی درخصوص اقدامات یک‌جانبه و اجرای قانون بپیوندد.
شورای امنیت سازمان ملل اولین بار در سپتامبر ۲۰۱۴ در پی نگرانی‌ها نسبت به وضع حقوق بشر و تاثیر منفی تحریم‌های یک‌جانبه بر بهره‌مندی شهروندان از حقوق بشر گزارشگر ویژه‌ای را برای بررسی این مسئله تعیین کرد.
نظر شما در مورد این نوشته چیست؟