هوشی مین یک فرد از تاریخ جهان و یکی از مهم‌ترین شخصیت‌های کمونیستی قرن ۲۰ است. طرحی که عمدتاً از طرف هوشی مین آماده شده بود و ویت‌مین‌ها را در سطح کشور موفق ساخت، بر پایه واقعیات تاریخی و اقتصادی و فرهنگی ویتنام بنا شده بود: مرتبط کردن رهایی ملی و مسأله اجتماعی؛ یک پیمان گسترده اجتماعی متشکل از اقشار متفاوت تحت ستم به ویژه طبقه کارگر و مردم روستایی؛ کار گسترده و وسیع ایدلوژیکی و فرهنگی؛ آمادگی برای فداکاری در همه امور زندگی و رفتار نمونه.
تارنگاشت عدالت
منبع: عصرما
نويسنده: هانِس فلنر
۵۰ سال پیش هوشی مین از دنیا رفت. چه درس‌هایی می‌توانند کمونیست‌ها امروزه نيز از او بیاموزند!
هوشی مین روز ۱۹ ماه مه ۱۸۹۰ با نام «نگوین سین کونگ» در یک دهکده روستایی به نام «کیم‌لی‌ین» در شمال مرکزی ویتنام به دنیا آمد. سه سال قبل از تولد او فرانسه منطقه ویتنام و لائوس و کامبوج کنونی را به مستعمره خود تبدیل کرده بود. هر چند خاندان بومی «نگوین» طبق سنت کنفسیوسی از شهر سلطنتی «هو» در مرکز و ویتنام شمالی حکومت می‌کرد ولی عملاً قدرت استعماری فرانسه که در ویتنام جنوبی رسماً حاکم بود ویتنام شمالی را نیز زیر سلطه خود داشت.
ایده‌های ضداستعماری
والدین هوشی مین روستايی بودند ولی به خانواده‌های فرهیخته تعلق داشتند. پدر او یک دانشمند پیرو کنفسیوس؛ یک معلم و برای مدت کوتاهی نیز یک کارمند دون‌پایه بود که مانند بسیاری دیگر از روشنفکران ویتنامی، اربابان استعماری و رژیم دست‌نشانده آنان را رد می‌کرد.
هوشی مین از طریق اطرافیان والدین خود نه تنها در عنفوان جوانی تعلیمات جامعی کسب کرد، بلکه خیلی زود نیز با ایده‌های ضداستعماری آشنا شد
هوشی مین از طریق اطرافیان والدین خود نه تنها در عنفوان جوانی تعلیمات جامعی کسب کرد، بلکه خیلی زود نیز با ایده‌های ضداستعماری آشنا شد. از طریق بستگان مادری از وجود «فان دین فونگ» (۱۸۴۷ تا ۱۸۹۶) که فردی فرهیخته و در عین‌حال یک پارتیزان بود، آگاه شد که یکی از مهم‌ترین چهره‌های مبارزه ضداستعماری زمان خود بود. او از طریق پدرش با «فان بویی چائو» (۱۸۶۷ تا ۱۹۴۰) آشنا شد، فردی که ملهم از «سون یاتسن» (۱۸۶۶ تا ۱۹۲۵) یکی از رهبران برجسته جنبش استقلال‌طلبانه ملی ویتنام در اوایل قرن ۲۰ بود.
او وارد دبیرستان خبرگان فرانسوی-ویتنامی «کوک هوک» در «هو» شد، دبیرستانی که هم‌رزم آتی و نخست‌وزیر آینده «فام وان دونگ» (۱۹۰۶ تا ۲۰۰۰) و همین‌طور «وو نگوین جیاپ» استراتژیست نابغه (۱۹۱۱ تا ۲۰۱۳) و فرمانده کل ارتش خلق و ارتش آزادی‌بخش و همین‌طور معاون نخست‌وزیر و وزیر دفاع ویتنام نیز در آن تحصیل کردند. در این زمان او و خانواده اش در اعتراضات ضداستعماری شرکت کردند و طبیعتاً مورد پیگرد قرار گرفتند.
هوشی مین و فام وان دون
«میهن‌پرست» و ورسای
در سال ۱۹۱۱ هوشی مین به عنوان شاگرد آشپز به کار در یک کشتی فرانسوی پرداخت. ۸ سال تمام او در کشتی‌های مختلفی به کار اشتغال داشت و تقریباً همه قاره‌های جهان را درنوردید.
او مدت کوتاهی در انگلیس و در ایالات متحده زندگی کرد که هر چند در ارتباط با کنشگران پان‌آفریقایی و آمریکایی آفریقایی‌تبار قرار داشت ولی به این نتیجه رسید که ایالات متحده آمریکا در درازمدت شریک خوبی در مبارزه علیه استعمار نیست
او مدت کوتاهی در انگلیس و در ایالات متحده زندگی کرد که هر چند در ارتباط با کنشگران پان‌آفریقایی و آمریکایی آفریقایی‌تبار قرار داشت ولی به این نتیجه رسید که ایالات متحده آمریکا در درازمدت شریک خوبی در مبارزه علیه استعمار نیست.
از سال ۱۹۱۹ او در فرانسه زندگی می‌کرد و در معیت «فان چائو ترین» (۱۸۷۱ تا ۱۹۲۶) رهبر جامعه ضداستعماری ویتنامی در حزب سوسیالیست فرانسه فعالیت داشت. گروه پیرامون «فان چائو ترین» زیر نام مستعار مشترک «میهن‌پرست» مقالاتی علیه رژیم استعماری فرانسه منتشر می‌کرد. قبل از کنفرانس صلح ورسای «فان چائو ترین» و هوشی مین با همین نام مستعار شکوايیه‌ای زیر عنوان «خواسته‌های خلق ویتنام» خطاب به رهبران متفقین منتشر کردند. این سند با خواسته‌های نسبتاً معتدل که حتا سخنی از استقلال ملی در آن نبود، طبیعتاً اصلاً مورد توجه قرار نگرفت ولی هوشی مین را که اکنون نام «میهن‌پرست» را برای خود انتخاب کرده بود به چهره مجسم مقاومت علیه استعمار فرانسه تبدیل کرد.
هوشی مین و جیاپ
همراه لنین
در سال ۱۹۲۰ هوشی مین به عنوان نماینده کنگره حزب سوسیالیست در «تور» شرکت کرد و به اقلیتی تعلق داشت که خواستار پیوستن به انترناسیونال سوم لنین بود و حزب کمونیست فرانسه را تأسیس کرد. او به عضویت کمیته مستعمرات حزب انتخاب شد ولی به زودی به کمبود توجه و عدم علاقه حزب به مسأله خلق‌های زیر ستم فرانسه پی برد.
او چندین سال در اتحاد جماهیر شوروی به سر برد و در دانشگاه کمونیستی زحمتکشان در شرق به تحصیل پرداخت، برای کمینترن کار کرد و در کنگره جهانی پنجم آن شرکت نمود. از سال ۱۹۲۴ تا ۱۹۲۶ او با نام مستعار «لی تویی» در کانتون، به تدریس دانشجویان ویتنامی در آکادمی نظامی «وامپوآ» مشغول بود، که به وسيلۀ سون یاتسن تأسیس شده بود و به وسيلۀ کومینتانگ و حزب کمونیست چین با کمک‌های اتحاد جماهیر شوروی می‌گردید. در کانتون همین‌طور سازمان جوانان انقلابی سوسیالیست ویتنام که هدفش مبارزه مسلحانه علیه سلطه استعماری فرانسه از نظر نظامی و ایدئولوژیکی بود، تأسیس شد.
حزب جدید
پس از کودتای ضدکمونیستی چیانگ کای-چک در چین، هوشی مین در سال ۱۹۲۷ به مسکو برگشت و مسؤول اول امور آسیای جنوب شرقی کمینترن شد، که در این زمان بارها به آنجا (همین‌طور به چین) سفر می‌کرد.
در سال ۱۹۳۰ هو شی مین در هنگ کنگ مسبب اصلی به هم‌پیوستن گروه‌های مارکسیستی مختلف در حزب کمونیست هندوچین بود و در آنجا نزدیک بود که به دو سال زندان محکوم شود
در سال ۱۹۳۰ هو شی مین در هنگ کنگ مسبب اصلی به هم‌پیوستن گروه‌های مارکسیستی مختلف در حزب کمونیست هندوچین بود و در آنجا نزدیک بود که به دو سال زندان محکوم شود.
حزب کمونیست هندوچین با وجود فقط ۱۵۰۰ عضو از محبوبیت زیادی در بین توده زحمتکشان برخوردار بود. پس از تظاهرات سرکشانه اول ماه مه در «وینه» که از طرف فرانسوی‌ها با شقاوت سرکوب شد، رهبران حزب دستگیر و یا اعدام شدند.
پس از پایان دوران حصر هوشی مین در سال ۱۹۳۳ به مسکو بازگشت و در آنجا در مدرسه بین‌المللی لنین به تحصیل و تدریس پرداخت و در عین‌حال به کار خود در رهبری کمینترن ادامه داد. در اواخر دهه ۱۹۳۰ در مقام مسؤول اصلی کمینترن در امور آسیا به عنوان مشاور نیروهای کمونیستی به چین رفت و در آنجا نام مستعار هوشی مین را، که به معنی مردی که عزمش روشن است، برای خود انتخاب کرد.
مبارزه طبقاتی برای کسب حاکمیت
پس از سرکوب طولانی و خشن حزب کمونیست هندوچین و اشغال هندوچین از سوی نیروهای ژاپنی هوشی مین در سال ۱۹۴۱ به ویتنام بازگشت و در آنجا همراه «فام وان دونگ» و «وو نگوین جیاپ» و «له دوان» (۱۹۰۷ تا ۱۹۸۶) دبیرکل آینده حزب کمونیست ویتنام، لیگ استقلال ویتنام (ویت‌مین) را پایه‌گذاری کرد.
ویت‌مین به عنوان تنها جنبش سازمان‌یافته مقاومت علیه اشغالگران ژاپنی و رژیم استعماری فرانسه، خواستار ایجاد یک جبهه گسترده خلق بود که با کمک شوروی و چین بتواند سیاست کاربردی موفق جنگ خلق را آغاز نماید
ویت‌مین به عنوان تنها جنبش سازمان‌یافته مقاومت علیه اشغالگران ژاپنی و رژیم استعماری فرانسه، خواستار ایجاد یک جبهه گسترده خلق بود که با کمک شوروی و چین بتواند سیاست کاربردی موفق جنگ خلق را آغاز نماید. پس از سفری به چین که برای تأمین کمک‌های بیش‌تر نظامی صورت گرفته بود او از طرف دولت کومینتانگ دستگیر و در شرایط بدی به زندان یکساله محکوم شد. البته با وجود غیبت هوشی مین، ویت‌مین‌ها به رهبری «جیاپ» به موفقیت‌های چشم‌گیری از جمله موفقیت‌های نظامی نایل شدند.
هوشی‌مین و له دوان
طرحی که عمدتاً از طرف هوشی مین آماده شده بود و ویت‌مین‌ها را در سطح کشور موفق ساخت، بر پایه واقعیات تاریخی و اقتصادی و فرهنگی ویتنام بنا شده بود: مرتبط کردن رهایی ملی و مسأله اجتماعی؛ یک پیمان گسترده اجتماعی متشکل از اقشار متفاوت تحت ستم به ویژه طبقه کارگر و مردم روستایی؛ کار گسترده و وسیع ایدلوژیکی و فرهنگی؛ آمادگی برای فداکاری در همه امور زندگی و رفتار نمونه.
جنگجوی خودمانی
پس از کاپیتولاسیون ژاپن در ماه اوت ۱۹۴۵ ویت‌مین توانست با تکیه به کمیته‌های خلقی بی‌شمار در سطح کشور با انقلاب اوت قدرت را در دست گیرد. روز ۲ سپتامبر ۱۹۴۵ هوشی مین در هانوی به عنوان ريیس دولت موقت، استقلال کشور و تأسیس جمهوری دمکراتیک ویتنام را اعلام کرد.
ولی فرانسه سعی کرد با همکاری انگلیس در ویتنام مواضع جدیدی را برای خود ایجاد کند. هوشی مین به عنوان نماینده دولت موقت جمهوری خلق ویتنام با فرانسه به مذاکره پرداخت. او با جذبه‌ای که به عنوان یک پارتیزان مصمم و مقاوم ضداستعماری و یک دانشمند هوشمند و محبوب که به عنوان پدر ملت ویتنام کسب کرده بود، توانست در پاریس انظار عمومی فرانسه را به نفع خلق ویتنام متأثر سازد. ولی با وجود انعطاف‌پذیری گسترده هیأت ویتنامی این مذاکرات به نتیجه‌ای نرسید، زیرا فرانسه در مواضع استعماری خود پافشاری می‌کرد و حضور استعماری خود را در ویتنام توسعه می‌داد و با خشونت تمام علیه جو ضداستعماری در ویتننام و دولت موقت این کشور به فعالیت‌های خود ادامه می‌داد که نهایتاً به جنگ (اول) ویتنام بین سال‌های ۱۹۴۶ تا ۱۹۵۴ منجر شد.
ویت‌مین غافلگیر نشده بود و پیشاپیش به مناطق روستایی و کوهستانی عقب‌نشینی کرد و جنگ پارتیزانی را علیه اشغالگران فرانسوی که تفوق کامل داشتند، آغاز نمود. هم‌زمان با آن، هوشی مین کوشش کرد تا کانال‌های دیپلماتیک را برای دوران پس از پایان خصومت‌ها باز نگه دارد که متأسفانه بیهوده بود.
کمک از چین و اتحاد شوروی
با انقلاب پیروزمندانه چین در سال ۱۹۴۹ رفته‌رفته وضعیت نظامی برای ویت‌مین بهبود یافت. همین‌طور از نظر سیاست جهانی نیز آن‌ها در موضع بهتری قرار گرفتند، زیرا مسکو و پکن دولت هوشی مین را در سال ۱۹۵۰ که جنگ سرد آغاز شده بود، به رسمیت شناختند.
ویت‌مین اکنون با ابزار و لوازم نظامی، تعلیمات و تدارکات و همین‌طور تجربیات سیاست‌های کاربردی جنگی که حزب کمونیست چین کسب کرده بود، مورد حمایت قرار گرفت
ویت‌مین اکنون با ابزار و لوازم نظامی، تعلیمات و تدارکات و همین‌طور تجربیات سیاست‌های کاربردی جنگی که حزب کمونیست چین کسب کرده بود، مورد حمایت قرار گرفت.
هوشی مین به عنوان عضوی از رهبری اشتراکی در مبارزه زیرزمینی نقش مهمی در رهبری نظامی و در سازمان سیاسی ویت‌مین ایفاء کرد. در کنار آن، او کمک‌های شوروی و چین را هماهنگ می‌نمود و به طور خستگی‌ناپذیری به کار دیپلماسی سرگرم بود ولی همین‌طور در صحنه جنگ و همچنين ايجاد زیرساخت‌های غیرنظامی به ویژه تأسیسات آموزشی در نقاط آزاد شده، فعالیت داشت. و به این صورت ویت‌مین توانست نفوذ خویش را در سطح ویتنام گسترش بخشد و پیروزی‌ها کوچک ولی بسیاری را نصیب خود کند.
پیروزی عظیمی که نقطه عطف جنگ شد در مصاف افسانه‌ای «دین بین فو» به دست آمد که به وسيلۀ «وو نگوین جیاپ» طراحی شده بود. قدرت استعماری فرانسه شکست خورد و مجبور شد هندوچین را تخلیه کند. قرارداد ژنو جمهوری دمکراتیک ویتنام در شمال را به رسمیت شناخت. برای جنوب ویتنام جایی که غرب (که از تفاوت‌های تاریخی سوءاستفاده کرد) یک دولت هوادار غرب نصب شد و ویت‌مین طبق قرار داد از جنوب کشور بیرون رفت با این وعده که طی انتخابات آینده وحدت دو ویتنام ممکن باشد. سیاست‌مداران ضدکمونیست با حمایت فوق‌العاده ایالات متحده آمریکا این هدف را تخطئه کرده و با سازوکار سرکوب گسترده‌ای علیه هواداران وحدت دو ویتنام وارد صحنه شدند و این آغاز جنگ دوم ویتنام بود (۱۹۵۵ تا ۱۹۷۵).
هر جا که به او نیاز بود
باز در کوشش‌های دیپلماتیک و سازمان‌دهی مقاومت در جنوب نیز هوشی مین نقش مرکزی ایفاء کرد، به ویژه در زمانی که انشقاق در اردوگاه سوسیالیستی پدیدار شد.
او با مهارت توانست ویتنام را از آلوده شدن در مناقشات دور نگاه داشته و هم از کمک‌های چین و هم از کمک‌های اتحاد شوروی برخوردار شود
او با مهارت توانست ویتنام را از آلوده شدن در مناقشات دور نگاه داشته و هم از کمک‌های چین و هم از کمک‌های اتحاد شوروی برخوردار شود.
ایالات متحده آمریکا در سال ۱۹۶۴ درگیری جعلی خلیج تونکین را بهانه کرد و جنگ عظیمی علیه ویتنام آغاز نمود. هرچند هوشی مین در سال ۱۹۶۰ به فعالیت‌های خود در حزب کمونیست خاتمه داده بود ولی به عنوان ريیس‌جمهور کشور عضوی از رهبری اشتراکی بود که مقاومت قهرمانانه تمام خلق علیه متجاوزین امپریالیستی را سازمان داده بود. او حتا در قامت يک مرد سالخورده نيز از جبهه‌ها بازدید به عمل می‌آورد، به سفرهای ایالتی می‌پرداخت و به مردم امید و جرأت می‌بخشید و هر جا که به او نیاز بود کمک می‌کرد. و به این صورت
او در شیوه زندگی فروتنانه خود (او در هانوی در کنار قصر ریاست جمهوری در یک کلبه کوچک زندگی می‌کرد) و عزم تزلزل‌ناپذیر برای رسیدن به پیروزی و فعالیت‌های فداکارانه خود نماد درخشان روح مبارزه‌جویانه ویتنام و مقاومت ضدامپریالیستی سه قاره شد
او در شیوه زندگی فروتنانه خود (او در هانوی در کنار قصر ریاست جمهوری در یک کلبه کوچک زندگی می‌کرد) و عزم تزلزل‌ناپذیر برای رسیدن به پیروزی و فعالیت‌های فداکارانه خود نماد درخشان روح مبارزه‌جویانه ویتنام و مقاومت ضدامپریالیستی سه قاره شد. در سال ۱۹۶۸ او شاهد شکست عملیات «عید تت» که با این‌حال پیروزی ویتنام بر امپریالیسم آمریکا را رقم زد، بود. او نتوانست شاهد آزادی کشور خود باشد و روز ۲ سپتامبر ۱۹۶۹ در سن ۷۹ سالگی به دلیل نارسایی قلبی چشم از جهان فروبست. او به عنوان «پدر ملت» برخلاف نیات و اراده‌اش مومیایی شد و در آرامگاهی در هانوی قرار گرفت و دیدار از او برای مردم ویتنام نه یک دیدار اجباری و رفع تکلیف، بلکه یک خواست قلبی است.
محکم و انعطاف‌پذیر
هوشی مین یک فرد از تاریخ جهان و یکی از مهم‌ترین شخصیت‌های کمونیستی قرن ۲۰ است. درست امروز در دوران تشدید رقابت‌های امپریالیستی و بازگشت به یوغ کشیدن استعماری آشنایی با آثار و زندگی هوشی مین سودمند است. استحکام ایدئولوژیکی او را که می‌توان با لنین مقایسه کرد، در کنار انعطاف‌پذیری و عمل‌گرایی‌اش در دنبال کردن اهداف راهبردی و کاربردی و به ویژه در مسأله سیاست اتحادها، او را به نماد موفق سیاست کمونیستی مبدل ساخت. در ارتباط قرار دادن شرایط ملی با مسأله اجتماعی و مبارزه ضدامپریالیستی بین‌المللی که او مدّ نظر داشت باید امروز معیاری برای اجرای یک سیاست مترقی باشد و در آخر هوشی مین نمادی برای مبارزه پرشکوه خلق ویتنام علیه دشمنی به ظاهر بیش از حد قدرتمند بود که نهایتاً با پایداری و سرسختی و عزم مبارزه بر آن پیروز شد و درست همین امر باید امروز انگیزه و وظیفه‌ای باشد که «دو یا سه و یا ویتنام‌های بیش‌تری» برای امپریالیسم به وجود آوریم.
نظر شما در مورد این نوشته چیست؟